Η εκλογή του Όθωνα στον ελληνικό θρόνο συνοδεύτηκε με την απόφαση να παραχωρηθεί στο νέο κράτος δάνειο 60.000.000 φράγκων, χωρισμένο σε τρεις ισόποσες δόσεις, με την εγγύηση της Γαλλίας, της Αγγλίας και της Ρωσίας. Το δάνειο δόθηκε, η εξυπηρέτησή του, όμως, από ελληνικής πλευράς ποτέ δεν υπήρξε στοιχειωδώς ικανοποιητική. Το 1857 οι Δυνάμεις αποφάσισαν από κοινού να ασχοληθούν για πολλοστή φορά με το Ελληνικό πρόβλημα, αυτή την φορά μάλιστα με την αποστολή εκπροσώπων τους, κάτι σαν τη σημερινή Τρόικα, στην ίδια τη χώρα, για να ελέγξουν από κοντά τα οικονομικά της και να προτείνουν λύσεις.
Στις 6/18 Φεβρουαρίου του 1857, ειδική επιτροπή των Προστατιδών Δυνάμεων συνεδρίασε για πρώτη φορά στην Αθήνα για να εξετάσει το οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδος. Η οικονομική επιτροπή συνέταξε την έκθεσή της στις 14/24 Μαΐου 1859, η οποία όμως ανακοινώθηκε αργότερα στην ελληνική κυβέρνηση, τον Οκτώβριο του ιδίου έτους. Ο βασιλιάς Όθων ανέφερε το πόρισμα στο λόγο του θρόνου στις 29 Οκτωβρίου 1859:
«Γνωστό είναι σε όλους σας ότι η Κυβέρνησή μου δίνει πολύ μεγάλη σημασία στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων του Έθνους απέναντι στις Εγγυήτριες Δυνάμεις, για αυτό και πρότεινε να διακανονισθούν οριστικώς τα ζητήματα του χρέους σύμφωνα με τους υπάρχοντες πόρους του κράτους. Οι Δυνάμεις επί του παρόντος απαίτησαν την καταβολή δόσης ύψους 900.000 φράγκων κατ’ έτος, έχοντας την πεποίθηση πως το ύψος του ποσού δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα στο ελληνικό δημόσιο. Η Κυβέρνησή μου σκοπεύει να ζητήσει από το Σώμα την δέουσα πίστωση και θέλει επίσης επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις προς οριστική διευθέτηση του δανείου. Οι ενέργειες αυτές είναι απολύτως αναγκαίες για την τακτοποίηση των οικονομικών του κράτους και την εμπέδωση της αξιοπιστίας του Δημοσίου. Ελπίζω να συνεχισθεί και τώρα η ευμένεια που έδειξαν στο παρελθόν οι Τρεις Δυνάμεις, στοιχείο που θα διευκολύνει και τη διαπραγμάτευση»[1].
Το γεγονός της παρουσίας και των συνεδριάσεων της επιτροπής δεν πέρασε απαρατήρητο ούτε από τους πολίτες των Αθηνών αλλά ούτε από το συγγραφέα του έργου «Η στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι», ο οποίος φαίνεται ότι τότε βρισκόταν στην πρωτεύουσα:
«Η Ελλάς μεταξύ άλλων δανείων, οφείλει και εξήκοντα εκατομμύρια προς τινας τραπεζίτας. Των εξήκοντα αυτών εκατομμυρίων οι τόκοι είναι εγγυημένοι από τας τρεις προστάτιδας δυνάμεις, ώστε οι τραπεζίται, αναφορικώς προς αυτό το δάνειον κοιμώνται ήσυχοι. Επί πολλά έτη η Ελλάς δεν πλήρωνε τους τόκους αυτού, προφασιζομένη ότι δεν είχε με τι, και όμως οι τραπεζίται επληρώνοντο μέχρις οβολού. Από ποίον; Από τους εγγυητάς ·από την Ρωσίαν, την Γαλλίαν και την Αγγλίαν.
Οι εγγυηταί αυτοί μίαν ημέραν εσκέφθησαν ότι οι Έλληνες, ναι μεν εφαίνοντο και ελέγοντο ευγνώμονες δια τοιαύτην καλωσύνην, αλλά πληρωμή πολλών εκατομμυρίων τακτικώς κατ’έτος γινομένη, χάριν προστατευομένου έστω και ως η Ελλάς, αποβαίνει φορολογία βαρεία, έστω και εις πλουσίους και δυνατούς ως αυτοί οι τρεις. Ο είς είπε τότε προς τον άλλον· «Έλθετε να εξετάσωμεν , μήπως οι πονηροί αυτοί Έλληνες, έχουν χρήματα δια να πληρώσουν τους τόκους, και λέγουν ότι δεν έχουν δια να τα φάγουν μεταξύ των· ή μήπως σπαταλούν τα χρήματά των όπου δεν πρέπει , και έπειτα , όταν πρόκειται περί της τιμής και του πουγγίου των, δεικνύουν το ταμείον κενόν».
Η πρότασις αύτη εγένετο παραδεκτή παμψηφεί και μίαν άλλην ημέραν επαρουσιάσθησαν εις τας Αθήνας τρεις απεσταλμένοι· Άγγλος, Γάλλος και Ρώσος. Εζήτησαν ακρόασιν παρά τω υπουργώ των Εξωτερικών, τω είπον ότι ήλθον δια να εξετάσωσι τα έσοδα και τα έξοδα της Ελλάδος έν προς έν, και τω έδειξαν τα συστατικά των γράμματα.
Μεγάλη κίνησις εις τας Αθήνας αμέσως· συμβούλια υπουργικά επί συμβουλίων. Ο Τύπος μαίνεται, τα Χαυτεία κατακραυγάζουν· η αστυνομία διπλασιάζει τους κλητήρας· το φρουραρχείον διατάττει και την ημέραν περιπολίας. Πως! Έγραφον οι εφημερίδες· τολμούν ακόμη οι Φράγκοι να χωθούν και εις την μύτην μας! Με τι δικαίωμα! Αλλά με τι δικαίωμα! Έχουν την αξίωσιν να τους δείξωμεν τι κερδίζομεν και τι εξοδεύομεν! Τι θα έλεγον αυτοί, αν εστέλλομεν τον Φωστηρόπουλον εις το Λονδίνον να εξετάση έν προς έν τα έσοδα και τα έξοδα του βρεταννικού κράτους;
«Ακούς υπουργοί!» εκραύγαζε το πλήθος εις τα Χαυτεία· τους δέχονται ακόμη, και τους στέλλουν να κατοικήσουν εις το ξενοδοχείον της Αγγλίας με δημόσια έσοδα! Και δεν τους ρίπτουν εις τον Μεδρεσέ, δια να τους μάθουν ότι Κίνα δεν είναι η Ελλάς!»
Και μετά λένε πως η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται!
[1] Πρακτικά των Συνεδριάσεων της Βουλής, περίοδος Στ΄, Σύνοδος Α΄, τ.Α΄, Αθήναι 1860, σελ.4-5
Add comment
Comments